Krokodillen aaien en het regen- drum -ritme

Een onverwachte combinatie afgelopen week (6 sept – 12 sept). Drumlessen, culturele Ghanese dansen én krokodillen aaien. Maffe combinatie niet?

De afgelopen weken heeft het zoveel geregend. Mij was verteld dat in September de regenval zou verminderen en dat het regenseizoen zou eindigen. Nou niets van te merken, September is zelfs erger qua regen dan Augustus. Was het in Augustus nog altijd om de 3 dagen (waardoor de watertruck voor de tanks steeds niet kon / kan komen) regen, nu in September is het bijna elke dag wel een bui. Super zonnige dagen zijn bijna zeldaam, en ik dacht dat ik in Afrika zat. ;-) Tussen de foto’s zitten weer enkele foto’s over hoe de regen van invloed is op het leven hier in Tamale. Want als het regent ligt het leven zo goed als plat en kunnen wij het huis niet uit omdat tijdens de regen de weg echt te gevaarlijk is.
Maandag 6 september hadden we (Femke, Anne en ik) onze eerste drumles bij een drumleraar die we bij CID Ghana (een van de organisaties hier) hebben leren kennen. Na een wandeltocht van het kantoor van CID Ghana naar het dorpje (nog altijd gewoon in Tamale, dus meer een gemeenschap) waar de docent woont kregen we onze eerste drumles. Met een djembee voor onze neus begon de leraar (Camiele) ons de ritmes uit te leggen. Hij was af en toe een beetje moeilijk te volgen, vooral toen we de verschillende ritmes uit ons hoofd moesten leren en zelf moesten spelen. Geef mij maar bladmuziek om vanaf te spelen :). We krijgen drumles in een soort van garage waar alle drums en trommels zijn opgesteld van deze gemeenschap, gelukkig is de garage uitgerust met drie ‘vans’ dus het is er prima uit te houden. Al snel jeukte onze handen van het op de drum slaan. Camiele heeft er een beetje begrip voor en geeft onze handen af en toe wat rust. Ons getrommel (of eerder het slaan op de djembee zonder een flauw idee hoe we precies moeten slaan) trek al snel alle kinderen en jeugd van de gemeenschap naar de garage. Af en toe zijn voel ik me net de rattenvanger van Hamelen als er een hele stoet kinderen achter je aanloopt of gefixeerd naar je zit te staren. Nieuwsgierige gezichten gluren door de ramen, sommige staan in de deuropening en andere komen gewoon binnen en gaan zitten kijken. Na 2 uur drumles en heel erg jeukende handen spreken we af voor woensdag voor de volgende drumles. ’S Middags beland ik in Sparkles. Uiteindelijk blijf ik daar de hele middag en avond omdat ik in gesprek raak met Paul die ik leer kennen via de eigenaar van Sparkles Wim (een belg). Paul, een Brit, zit al 18 maanden in Tamale en staat op het punt om terug naar huis te gaan. Met hem heb ik heel interessante gesprekken over zijn vrijwilligerswerk (hij geeft les aan toekomstig leraren). Het gesprek is heel nuttig voor inzichten voor mijn onderzoek. Ik blijf bij Sparkles eten, Paul heeft niet echt veel contacten opgebouwd hier in Ghana en vind het blijkbaar heel fijn om zo lang met iemand te praten. Ik vind het niet erg, de meeste onderwerpen zijn zeer interessant en leuk om te horen. Tegen 10 uur ga ik toch maar naar huis omdat het meestal moeilijk is om rond die tijd een taxi terug te krijgen naar Vittin Estate waar het internetcafé ligt. Tot mijn verbazing zegt de eerste taxichauffeur die ik aanhoudt, stap maar in. Omdat Farouk en Mufti het internetcafé al een uur geleden hebben dichtgedaan staat mijn fiets aan een paal buiten het internetcafé, de sleutel van het slot ligt onder de steen bij de airco. Tot nu toe is de fiets nog nooit gestolen als hij er zo stond. Helaas hebben de jongens mijn computer niet terug mee naar huis genomen toen ze het internetcafé sloten dus ik zit de volgende dag zonder mijn laptop. Dus ga ik maar vroeg naar het internetcafé om daar te kunnen werken.
Woensdagmorgen om 11 uur hebben we weer een drumles. Als echte westerlingen zijn we netjes op tijd om 11 uur daar. Camiele is vertrokken naar Accra maar hij heeft ons verzekerd dat iemand anders de les overneemt. Terwijl we tussen de huizen door naar de garage lopen horen we veel getrommel en geschreeuw. Voor de ramen van de garage staan weer veel kinderen en jeugd, maar ook volwassenen. Zouden er andere blanken les hebben die nog meer publiek trekken dan wij??? Ook de hele garage zit vol met kinderen en jeugd. Een hele groep (zowel kinderen, jeugd en volwassen) staat te dansen terwijl een groep mannen ritmes op de trommels slaat. We zijn nog geen minuut binnen op de houten bank waar eerst nog kinderen op zaten wordt automatisch vrijgemaakt zodat wij kunnen zitten. Omdat het onbeleefd is om een zitplaats te weigeren vooral als er mensen voor zijn opgestaan gaan we maar zitten. Het is blijkbaar een repetitie want de onderdelen van de verschillende dansen (in verschillende groepen, mannen, vrouwen en mannen-vrouwen) worden eindeloos herhaald. Na een half uur komt een man, Fatou die we twee dagen eerder hebben leren kennen, op ons af en vraagt of we les hebben. Uhmm ja. Dat had Camiele dus niet doorgegeven (typisch Ghanees als ik het mag zeggen). Fatou zegt dat hij de les zal geven en vraagt of we nog even willen wachten. Natuurlijk willen wij wachten. Ik vind het kijken naar de dans niet erg, het is mooi en interessant om te zien hoe ingewikkeld ze af en toe dansen. Je krijgt tenslotte niet elke dag traditionele Ghanese dansen te zien. Wat zijn Ghanese flexibel en wat kunnen ze (zowel mannen als vrouwen) met hun kont schudden! Tegen half 1 is de repetitie eindelijk voorbij, Fatou stuurt iedereen weg en begint met de les. Fatou is een veel fijnere leraar dan Camiele. Hij legt de ritmes apart uit en begint langzaam en daarna sneller. Als snel komen we erachter waarom hij een goede leraar is. Hij woont in Amerika (en is voor 2 maanden terug in Tamale) en geeft in Amerika drum- en dansles. Veel sneller dan maandag hebben we de nieuwe ritmes door en ik heb er veel meer plezier in. Kinderen verzamelen zich weer in de garage, Fatou stuurt ze in het begin nog weg (“ als ze niet hier zouden zijn hadden ze al lang wat geld of eten gekregen van iemand” is zijn opmerking) maar het heeft niet veel zin, we zijn een echte toeristische attractie. Tegen het eind van de les begint het te regenen. En terwijl we steeds meer ritmes leren en harder beginnen te drummen (Fatou heeft ons geleerd hoe we moeten slaan om verschillende klanken te krijgen) begint het steeds harder te regenen. Ik vraag aan Fatou of hij ons niet toevallig het regen-drum-ritme aan het leren is en dat we zometeen de regendans leren. Hij moet lachen en verzekerd me dat het niet zo is. Omdat het te hard regent om naar terug naar het centrum te gaan (als het regent rijden er tenslotte bijna geen taxi’s meer) neemt Fatou ons mee naar zijn kamer in de ‘compound’ waar hij ons video’s laat zijn van zijn drum- en dansgroep in Amerika. De video’s lijken jaren geleden te zijn opgenomen (niet qua kwaliteit maar hoe de mensen er uit zien) maar Fatou verzekerd ons dat ze toch echt van 2 jaar geleden zijn. Blijkbaar lopen ze soms in het Amerikaanse binnenland achter op de kust ;-). We zitten er bijna 1 uur voordat de regen minder wordt, Fatou speelt met twee vrienden mens-erger-je-niet, een spel dat ze hier vaak doen en waar vaak voetballers op staan afgebeeld. Na 1 uur besluiten we toch maar de regen te trotseren, Anne en Femke onder hun omslagdoeken (dat hun doet lijken op getrouwde vrouwen). We gaan iets eten bij SWAD, mij afgeraden om er echt te gaan eten door Paul maar door hem aangeraden om er yoghurt te gaan eten omdat dat de enigste plek is waar ze dat hebben in Tamale. Het eten ( broodje kip) valt bij nader inzien mee maar is niet het lekkerste wat ik hier in Tamale geproefd heb. We krijgen een klein schaaltje verse yoghurt, voor ons alle drie hemels. Echte yoghurt is alweer zó lang geleden! De rekening is even wat gedoe, de ober verteld ons dat we op de prijs ook nog 12,5 % belasting moeten betalen en dat die niet inbegrepen is. We vragen om de rekening maar hij brengt ons niet, dus hij laat het aan ONS over om uit te rekenen hoeveel we moeten betalen. We rekenen het uit met onze gsm’s maar we zijn niet helemaal gek. Ghanezen kunnen over het algemeen niet hoofdrekenen en deze ober zal daar niet de uitzondering op zijn. We vragen aan hem wat we moeten betalen, 26 cedi zegt hij. We betalen omdat 26 cedi het bedrag zonder de belasting. Als een ober iets niet kan uitrekenen gaan wij hem ook niet op zijn fout wijzen. We zijn alweer op de straat op zoek naar een taxi (het regent nog steeds) als de ober ons achterna komt (!). Hij heeft een fout gemaakt geeft hij verontschuldigend toe. We moeten 1 cedi meer betalen. Hij kijkt ons verwachtingsvol aan en we geven hem de 1 cedi toe. Hij verontschuldigt zich nog een keer en loopt dan terug naar het restaurant. We moeten lachen, zelfs met de 1 cedi extra heeft hij nog niet de echte prijs gekregen. Maar als hij geen rekening brengt gaan wij niet zeggen hoe het nu echt zit.
Donderdag hebben we weer drumles, opnieuw van Fatou. We zijn weer op tijd, om 11 uur, daar. Maar weer zijn ze met de repetities bezig, we moeten weer anderhalf uur wachten. Volgens mij horen we ondertussen bij het interieur want niemand kijkt meer echt van ons op als we gaan zitten kijken. Na de repetitie krijgen we weer les en we leren dankzij Fatou steeds meer. Gelukkig geen regenritme vandaag, het blijft droog. Fatou nodigt ons uit voor de opvoering van de dansen die we hebben gezien tijdens de repetitie. Het is deze middag bij TICCS / The Jungle Bar. We besluiten onze ICLI-meeting te verzetten (tenslotte heeft Omundi dat een dag eerder ook gedaan) en Omundi heeft er gelukkig alle begrip voor. We gaan na de drumles even snel heen en weer naar de stad voor boodschappen en onze lunch (Fried jam en gebakken banaan aan een kraampje aan de kant van de weg). Om half 4 zijn we weer terug bij de Jungle Bar. Met veel lawaai (geschreeuw en getrommel) komt een pick-up truck vol met mensen van de dansgroep het terrein op rijden. Er is een grote cirkel van gras waar verschillende stoelen omheen staan. Er staat al een groepje nonnen te wachten op de voorstelling, want blijkbaar is het dus een privé voorstelling voor de nonnen. Na een half uurtje zijn alle dansers gearriveerd en kan het eindelijk beginnen. Een man verteld voor elke dans wat de dans uitbeeld maar de uitleg is een beetje moeilijk te volgen omdat hij zelf volgens mij niet echt weet waar het over gaat en hij het direct moet vertalen vanuit Dagbani (op papier) naar Engels. Hij zegt ook dat als je de danser waardeert je op ze af moet stappen (tijdens de dans) en een muntje op hun voorhoofd moet plakken (en ja, ze blijven plakken door het zweet). De nonnen doen dit meteen na de eerste dans, wij vinden dat we niet achter kunnen blijven nu maar we voelen ons er toch wat ongemakkelijk bij. Bij de derde dans die wordt beëindigt door 3 jongentjes lopen Femke en ik naar voren om ze elk een muntje op het hoofd te plakken (uiteraard gaat het mis en valt het muntje op de grond maar de man die de muntjes opraapt is er snel genoeg bij). Omdat we de dansen al verschillende keren tijdens de repetities gezien hebben is het niet meer zo spectaculair maar met de traditionele kleding ziet het er mooi uit. Door de repetities weten we precies waar het eerst fout ging en wanneer de moeilijke stukken zijn, en tot onze opluchting (en die van de dansers) gaat het allemaal goed. Een dans is zo moeilijk uit te leggen op papier, foto’s zeggen ook niet zoveel dus ik hoop dat het lukt om de filmpjes te uploaden op Picasa zodat jullie de echte dans kunnen zien. Anders moet dat wachten tot dat ik weer thuis ben (ook niet meer zó lang). Tijdens een van de pauzes waarin de dansers zich moeten omkleden wordt iedereen uitgenodigd om de ‘ass-dans’ te komen doen. Hierbij slaan vrouwen hun achterste tegen het achterste van een andere danseres. Femke heeft hem al een keer gedaan en sleept mij ook mee het gras op. Samen met de nonnen (toch een beetje vreemd) doen we de ass-dans. Het is ontzettend lachen, vooral de reacties van de nonnen omdat er een man mee aan de dans doet, en de nonnen willen niet echt ass-bumpen met de man. Hahaha. Het is een hele leuke middag, vlak voor dat het donker wordt is de voorstelling afgelopen en gaan we richting het huis (een onderneming die ook weer 1 uur duurt ;-) ). ’s Avonds krijg ik van Nathalie en Charlotte (van het weekend Kintanpo) te horen dat ze niet naar Bolga en Paga willen (twee steden in het noorden waar je ook krokodillen kunt gaan zien, en op gaan zitten). Femke en Anne zijn van plan om dit weekend naar Bolga te gaan maar ze willen hier 4 dagen voor uittrekken. Na een heerlijk relaxed weekend waarin alles goed verzorgd was heb ik niet zoveel zin in 4 dagen me afvragen of ik wel ergens uit kom en wel ergens kan slapen (want zo gaan Femke en Anne het aanpakken). Aangezien ik enkel voor de krokodillen ga en Femke en Anne daar geen zin in hebben (“we wachten wel buiten”) besluit ik om niet mee te gaan omdat ik geen 4 dagen kan verliezen voor mijn onderzoek (ben tenslotte nog steeds in afwachting van vrijwilligers die ‘elk moment’ (al gedurende 2 weken) kunnen arriveren).
Vrijdag is de Ramadan dan eindelijk voorbij (voor de meeste, sommige tellen anders? Niemand heeft het me echt goed kunnen uitleggen, meestal weten ze er zelf niet eens zoveel van ). Het is Sallah. Het vrijdaggebed wordt drukker bezocht dan ooit. De meeste moskees zijn hier héél klein en normaal zitten er al mensen buiten maar nu zijn het er echt veel. Iedereen loopt in zijn mooiste kleren en de kinderen hebben ook allemaal mooie pakjes en jurkjes aan. ’S Middags hebben we weer drumles van Fatou ondanks de Sallah. De les is heel leuk, behalve een paar nieuwe ritmes laat Fatou ons ook improviseren. Af en toe speelt hij wat zelf op zijn djembee met begeleiding van een koe-bel en een grotere trom. We proberen mee te spelen met ritmes die we niet kennen, 5 minuten lang houd ik het vol om met hem mee te spelen. Hij is onder de indruk van ons, zegt hij. Drie jongentjes van een jaar of 5 – 6 zijn ook in de garage en dansen mee op de ritmes die Fatou en wij spelen. Eentje is zo schattig, hij kan al veel van de bewegingen en heeft een constante glimlach op zijn gezicht waarmee hij ons altijd aankijkt. Ik geniet echt, ik wou dat ik er foto’s van had want het jongetje was echt een schatje. Fatou geeft ze allemaal een compliment en ik zeg dat hij de nieuwe talentjes gevonden heeft van het dorp. We gaan ’s avonds eten bij Luxury, een restaurant aan de andere kant van de stad. Het is altijd een hele taxirit om er te komen maar het eten is het wel waard, ze hebben er de lekkerste pizza’s in Tamale.. én .. brownies als toetje!! Daar willen wij wel wat langer voor in de taxi zitten! Na het avondeten bij Luxury gaan we naar Sparkles, de dansgroep van gisteren voert deze avond de culturele dans op en ze hebben ons gevraagd om te komen. Aangezien we toch één keer de culturele dans bij Sparkles gezien moeten hebben gaan we maar, zeker omdat deze uitvoeren specialer schijnt te zijn in verband met de Sallah. En wie weet regent het de komende vrijdagen weer en is dit onze enige mogelijkheid om op vrijdagavond naar Sparkles te gaan ;-). Het is ontzettend druk, door de Sallah zijn het niet alleen de vrijwilligers die komen kijken. Iets voor het begin komt Fred aanrijden (een andere Fred dan die ons naar Kintanpo heeft gereden, deze Fred heeft een vrijwilligersorganisatie en de vrijwilligers die al weken zouden moeten komen zijn dan EINDELIJK in Tamale!) Hij stelt me voor aan de vrijwilligers, Sarah, Katie en Garry. Garry kende ik al want die is al 3 weken in Tamale. Ik ga bij hen zitten om contacten te leggen. Sarah komt uit Engeland en is maar voor 2 (!) weken hier. Katie komt uit de Verenigde Staten en is voor 5 maanden hier. Garry is eveneens voor 5 maanden hier. Na de eerste kennismaking leg ik mijn onderzoek een beetje uit en vraag ik of ik een keer met ze mee mag naar een van hun projecten. En zoals de meeste vrijwilligers hier zeggen ze meteen ja. Nu maar hopen dat het ook echt lukt, want zij zijn van Fred afhankelijk en Fred is niet zo goed met plannen (dat ondervind ik in de 2 navolgende weken). Katie verteld me dat ze de volgende morgen naar Paga gaan om de krokodillen te zien. Fred brengt ze en Sarah en Garry gaan ook mee. Voorzichtig laat ik vallen dat ik helaas niet kan gaan omdat ik geen 4 dagen kwijt wil zijn. En, zoals het hier vaak gaat tussen vrijwilligers die elkaar pas een paar minuten kennen, zegt Katie, waarom ga je morgen niet met ons mee. Dan kunnen we ook de prijs van de auto door meerdere personen delen. Uiteraard zeg ik meteen ja. Ga ik dus toch de krokodillen zien!!! De rest van de avond is hartstikke gezellig en als Sparkles sluit gaan we naar een bar tegenover de Royal Nite Club waar ook Femke en Anne samen met Mufti en Farouk heen zijn gegaan. Tenslotte moet ik met hen terug ;-).
De volgende ochtend gaat vroeg (veel te vroeg) om 7 uur de wekker (na 4 uur slapen, want ik lag pas om 3 uur in mijn bed). Fred belt om half 8 dat hij over 20 minuten komt om me op te pikken aan de weg. Na snel aankleden en half ontbijten (een paar happen brood) loop ik naar de weg. Het begint te regenen terwijl ik er sta en ik loop alvast in de richting van waar Fred moet komen. Om kwart over 8 komt het busje van Fred me tegemoet rijden. Na een hele tour door Tamale (om Sarah en Katie op te pikken, naar de bank te gaan en om onze chauffeur en begeleider op te pikken) vertrekken we dan eindelijk om 9 uur richting Paga. Paga is 200 km en met een korte tussenstop in Bolga hebben we er toch ongeveer 4 uur over gedaan. Onderweg beginnen de wolken echt grijs te worden en als snel breek de bui los. Een van de ramen van het busje kan niet dicht (het andere schuifraam ontbreekt) dus worden we nat en koud in het busje. Maar goed, dat zijn Ghanese auto’s. Tegen de tijd dat we in Bolga arriveren is het weer al iets opgeklaard gelukkig. Na snel wat eten gekocht te hebben (brood, bananen, suikerriet en water) vertrekken we door naar Paga. Ik ben blij dat ik niet 4 dagen heb uitgetrokken voor Bolga en Paga. Als Tamale een verstedelijkt dorp is dan is Bolga meer een verstedelijkt gat. Alhoewel het er groener is dan in Tamale vind ik het toch geen 4 dagen waard. In de verte zien we de bergen van Togo, het landschap wordt iets glooiender en er is meer groen dan in Tamale, voornamelijk hoog gras. We komen zelfs langs een paar ‘wet-lands’, ik dacht dat ik die nooit zou zien in Ghana, maar alles staat diep onderwater. Af en toe steekt er eens een boomtop uit het water. Blijkbaar zijn ze er altijd (of tijdens het regenseizoen) want we rijden over veel bruggen heen. Om 1 uur arriveren we in Paga bij de krokodillen. Het weer is inmiddels helemaal bijgetrokken, bijna alle wolken zijn verdwenen en de zon brandt ontzettend. De krokodillenplaats stelt eigenlijk weinig voor, een hutje met daarbij een stel jongens die dan de krokodillen op het land moeten krijgen met kippen die je er kan kopen voor 3 cedi. Het voelt eerder alsof het een stel kwajongens zijn die er op uit zijn om toeristen kun geld afhandig te maken. En dat proberen ze dan ook volop. We moeten 7 cedi ‘entree’ betalen (veel teveel voor wat het voorstelt), 3 cedi dan voor de kip en ze willen ons ook nog 4 cedi laten betalen voor het maken van foto’s. Ik maak tegen Katie de opmerking dat ik het ronduit belachelijk vind dat ik moet betalen om met mijn eigen camera foto’s te maken, tenslotte hoeven zij niet eens te betalen voor het afdrukken voor de foto’s. De opmerking wordt gehoord en al snel wordt gezegd: oke, dan laat de foto kosten maar achterwege. De jongens hebben gemerkt dat we staan te twijfelen en dat we het eigenlijk ‘te veel’ vinden kosten. Ze zien hun geld al weglopen en dus geven ze maar een beetje in. Met 4 kippen, want iedere persoon moet ik kip kopen, althans wij blanken, de Ghanezen hebben geen kip nodig, die gebruiken die van ons mee. Zo zie je maar weer, de blanken betalen ook nog eens meer entree (7 ipv 4 cedi) en we betalen ook nog voor de kip. En de 4 kippen zijn niet eens nodig, met 1 gillende kip komen er al 4 krokodillen uit het water. De jongens gaan met de krokodillen om alsof het een luie hond is die ze moeten verplaatsen omdat hij niet goed ligt. Er wordt gerust aan de staart getrokken. Als de krokodil verder wil lopen duwen ze hem met hun volle gewicht naar beneden en dan blijft de krokodil gewoon liggen. Ik moet er met een boogje om heen lopen en over de staart neerhurken en mijn handen op de rug leggen. Een rare ervaring hoor, met je handen op de rug van een krokodil, het voelt zo raar aan. Helemaal niet zo hard als ik verwacht had, eerder flexibel. Snel worden er foto’s genomen door Katie, Sarah en Garry. Nog geen 10 seconden later moet ik alweer opstaan. En dat is het. Wij blanken (die dus meer betalen) mogen maar 1 keer ‘op’ de krokodil, maar de Ghanese mogen allemaal 2 keer. Wij zijn alle vier een beetje afstandelijk tegen de jongens en ik denk dat ze onze ‘onvrede’ wel gemerkt hebben. Na nog een groepsfoto met een van de krokodillen worden alle krokodillen weer het water in gejaagd. Er staat ook een jongentje met een paard (geen groot paard, een normaal paard). Onze begeleider vraagt: “willen jullie ook op het paard zitten?” alsof het een andere krokodil is. We bedanken allemaal, we hebben dat allemaal al een keer gedaan. Met lichte verbazing kijk ik toe hoe de Ghanezen met even veel plezier en soms meer angst dan voor de krokodil om de beurt op het paard gaan zitten.
Na de krokodillen rijden we door naar het iets verderop gelegen slavenkamp. Het is totaal anders dan ik me had voorgesteld, geen hekken, geen hutjes. Gewoon een aantal rotsen in het landschap waar de slaven leefde en werden vastgehouden. Geen slaaf liep weg, hekken waren niet nodig, angst was genoeg verteld de gids. Ook hier willen ze ons weer laten betalen voor foto’s maken, ik maak opnieuw dezelfde opmerking en opnieuw wordt de fotobetaling achterwege gelaten. Ik moet toegeven dat ik het landschap mooier vind en daar meer aandacht aan schenkt dan het verhaal van de gids die het een beetje ongeïnteresseerd verteld. Onze begeleider vraagt me van welk land ik kom en ik zeg dat ik hem dat later wel vertel. Hij weet het wel, maar hij wil het van mij horen. Maar ik wacht daar maar even mee, we zijn tenslotte in een slavenkamp waar vanuit de slaven naar Cape Coast gingen om daar te worden verscheept met Nederlandse schepen. Onze begeleider moet lachen. Als het bezoek afgelopen is vraagt onze begeleider of we misschien ook nog de grens met Burkina Faso willen zien. Daar zeggen we geen nee tegen en binnen 10 minuten zijn we bij de grens. Na een heerlijk (hoog nodige) koele Pepsi (de Cola is op) neemt onze begeleider ons mee de grens over. Tussen de grenspost van Ghana en de grenspost van Burkina Faso ligt een ‘niemandsland’. In dat ‘niemandsland’ liggen gewoon winkeltjes en wonen mensen die zowel uit Ghana of Burkina Faso komen. Met z’n vieren springen we over de grens met Burkina Faso, dat land kunnen we nu op lijstje te-bezoeken-landen afstrepen. Sommige mensen spreken ons in het Frans aan, de taal die in Burkina gesproken wordt. Alle landen die om Ghana heen liggen zijn namelijk gekolonialiseerd door de Fransen. Na ons korte bezoek aan Burkina gaan we terug naar Ghana. Een beetje een rare ervaring, je komt namelijk echt heel duidelijk Ghana weer binnen. Het is een duidelijkere overgang dan op het vliegveld en dat maakt het zo raar. Opeens dringt het besef door, ‘Ik ga Ghana binnen.”, terwijl ik er al 2 maanden verblijf. Een beetje vreemd en raar gevoel. Bij de grens kopen we nog wat friend jam waarbij de verkoopster naar mij roept: “Controle your husband!” waarbij ze naar de begeleider wijst die kijkt wanneer de friend jam klaar is. Als we de fried jam hebben gekregen beginnen we aan de 4 uur durende terugreis. Onderweg komen we weer langs de ‘wet-lands’ die er in de ondergaande zon nog mooier uit zien dan vanmorgen toen het zo grijs was. Om 7 uur zijn we terug in Tamale en na nog even snel wat boodschappen wordt ik weer aan de weg afgezet. Om 8 uur ben ik weer thuis. Wat Femke en Anne in 4 dagen hebben gedaan heb ik in 12 uur gedaan. Nu heb ik de andere 3 dagen nog om andere dingen te doen. :)
De volgende morgen (zondag) ga ik met Farouk mee naar de Katholieke Kathedraal van Tamale om een mis bij te wonen. De Engelse mis natuurlijk. Ik wilde de kerk graag van binnen zien maar de kerken zijn hier niet zoals bij ons altijd open. De kerk is alleen open tijdens de missen. Om half 11 is de vorige mis net afgelopen en de hele kerk zat vol. Dat is met de Engelse mis (en de derde mis van die ochtend) wel iets anders. De kerk zit maar 1/3 vol aan het begin van de mis. De mis verloopt niet veel anders als een katholieke mis bij ons al is het wel iets moeilijker te volgen. Iedere spreker spreekt iets te dicht in de microfoon waardoor alles een beetje slecht verstaanbaar wordt, maar de meeste gebeden kan ik wel onderscheiden. Terwijl de mis bezig is komen er steeds meer mensen de kerk binnen (gedurende de hele mis vult de kerk zich tot ongeveer 80%). Mensen lopen in en uit tijdens de mis, dit ervaar ik maar als een beetje raar, en een beetje respectloos, maar het heeft denk ik meer te maken met het Ghanese begrip voor tijd. Tijdens de communie zegt Farouk tegen me: “Ga maar naar voren.” En hij duwt me als waren het gangpad op en blijft zelf zitten, net zoals bijna de helft van de kerk. Nadat ik terug ben van de communie vraag ik waarom Farouk niet gegaan is. Hij verteld dat hij nooit gedoopt is / of de communie gedaan heeft (in het Engels: “I’m not baptisted.”) en dat geldt blijkbaar ook voor meer dan de helft van de bezoekers van de mis. Na anderhalf uur is de mis zelf voorbij, maar dan volgt nog 3 kwartier aan mededelingen die een beetje saai en nauwelijks te begrijpen zijn. Aan het einde worden de nieuwe bezoekers van de kerk nog welkom geheten en Farouk zegt: “Sta op.” Ik blijf zitten. Ik ga toch niet als enige in de kerk opstaan omdat ik een blanke ben!
’S Middags ga ik samen met Sarah, Katie, Garry en Fred naar een voetbal wedstrijd in het grote stadion. Een wedstrijd van de Premier League van Ghana, Real Tamale United tegen Edublase. Fred verteld ons dat er 3 ingangen zijn, een van 5 cedi, een van 3 cedi en een van 2 cedi. Hij neemt ons mee naar de ingang van 2 cedi en verteld ons dat het niet uitmaakt waar je naar binnen gaat en hoeveel je betaald want eenmaal binnen kun je toch overal gaan zitten! Niet echt efficiënt dus, maar goed, als er iets is dat Ghanese niet zijn dan is het efficiënt. Als snel vind ik Charlotte, Nathalie, Charlotte en Daphne op de tribune. We zien ze van de andere kant van het stadion zitten. Normaal is het moeilijk om mensen te vinden op de tribune maar nu zoek je gewoon naar een groepje blanken hahaha. De wedstrijd stelt niet zoveel voor. Na een paar minuten krijgt Tamale al een penalty, ze missen en de tribune ontploft van de reacties van de supporters die gewoon door elkaar zitten en tegen elkaar beginnen te schreeuwen. We moeten lachen om de reacties en taferelen maar we weten dat we dat in Nederland of Belgie ook gedaan hadden, tenslotte is het voor vele van ons onze eerste echt live voetbalwedstrijd in een stadion (voor mij ook).
Als jullie dachten dat Nederlandse voetballers goed waren in aanstellen en tijdrekken dan kan ik jullie nu vertellen dan de Ghanese voetballers er NOG beter in zijn. Voor het minste en geringste blijven ze liggen en rennen er meteen 5 EHBO-ers het veld op en daar achteraan rijdt een golfkarretje, voor het geval dat. Het karretje was nooit nodig en kon meestal zodra hij bij de voetballer arriveerde alweer aan de terugweg beginnen, maar de chauffeur vond het waarschijnlijk gewoon leuk om mee te rijden. Tamale krijgt genoeg kansen maar elke keer als een van de twee keepers de bal tegenhouden en ze op hun billen vallen blijven ze een paar minuten liggen. Vooral aan het einde met 5 minuten extra tijd hebben beide keepers opeens last van alles. Van de 5 minuten extra tijd is misschien 1 minuut gespeeld. Op het laatst blijft er weer een speler liggen, maar dit is toch iets ernstiger. Er staan al snel 20 mensen om heen waarvan 10 EHBO-ers. Een grote pick-up truck komt het veld op rijden, de speler wordt in de auto gehesen met een paar EHBO-ers en de pick-up rijdt weg. Naar het ziekenhuis, verteld Fred ons. We zitten allemaal een beetje verbaasd te kijken naar hoe alles gaat. In de extra tijd verlaten al veel supporters het stadion, blijkbaar weten ze dat er toch niet veel meer gespeeld wordt. Gedurende de wedstrijd hebben zich aan het rand van het veld steeds meer politiemannen met geweren zich verzameld. Na het fluitsignaal lopen ze met z’n zevenen op de 3 officials op het veld af. Even vraag ik me echt af of dat de scheidsrechters gearresteerd gaan worden. De politiemannen gaan als een cordon om de scheidsrechters heen staan en lopen met ze mee richting de ingang van de kleedkamers. De politiemannen zijn er niet om de scheidsrechters te arresteren maar om ze te beschermen! Boven de ingang op de tribune hebben zich inmiddels veel supporters verzameld en zodra de scheidsrechters binnen bereik zijn worden ze bekogeld met zakjes water en blikjes. Zeven politiemannen helpen niet, ik zeg tegen Fred dat ze beter paraplu’s kunnen gaan aanschaffen want dat helpt waarschijnlijk beter. Na de voetbalwedstrijd ga ik samen met Charlotte, Nathalie, Daphne en Charlotte eten bij Sparkles. Een mooie afsluiting van deze week.

Lieve mensen, ik weet dat het weer een beetje lang geduurd heeft voor de volgende blog maar een blog schrijven en hier op internet zetten met de bijbehorende foto’s is een héél gedoe. Ik weet bijna zeker dat mijn laptop een hartaanval gaat krijgen op het moment dat ik hem weer aansluit op het snelle ADSL internet. En ik zal met verbazing zitten toekijken dan het downloaden opeens weer in 10 minuten gaan in plaats van 4 uur duurt, of als een mailtje zich meteen opent als ik er op klik in plaats van er 5 minuten over doet.
Ik hoop voor mijn vertrek naar Accra en Cape Coast (op 25 september) nog een blog te kunnen plaatsen maar het is de laatste week nogal veel stress omdat ik nog heel veel dingen moet en wil doen. Dus misschien gaat dat niet lukken.

Volgens mij is dit de langste blog tot nu toe. Ik hoop dat jullie hem met plezier hebben gelezen. Dank jullie wel voor de reacties op de vorige blog. Over 9 dagen zet ik weer voet op Nederlandse bodem. Ondanks de super tijd hier heb ik heel veel zin om weer naar huis te gaan. De gebreken aan het huis waren in het begin niet erg maar nu begint het te irriteren dus is het maar goed dat ik over 9 dagen weer een heerlijke douche heb, stromend water, een goede matras en kussen én verlost ben van die muggen. :)

De foto’s zijn te vinden op onderstaande link, de filmpjes waren helaas niet mogelijk. De snelheid van het internet is niet snel genoeg om ze te uploaden (1 filmpje van 50 seconden zou 1 uur duren). Dus de filmpjes moeten helaas wachten tot dat ik terug ben.
http://picasaweb.google.nl/107265285349143890865/KrokodillenAaienEnHetRegenDrumRitme#

Lieve groetjes en tot de volgende blog!